Digitale Fotografie 1 - Basistechnieken

Een digitale camera gebruikt extern geheugen in de vorm van geheugenkaartjes. Sommige zien de geheugenkaartjes als de vervanger van de filmrolletjes. Hoewel de vergelijking niet volledig juist is, wil men hiermee zeggen dat je na het maken van een reeks opnames het resultaat meteen te zien krijgt, zowel op het LCD-scherm van de camera als op je computer. In tegenstelling tot het filmrolletje moeten de foto’s dus niet meer ontwikkeld worden. Nadat de foto’s overgezet werden op de harde schijf van je computer, kan je de inhoud van het kaartje wissen en opnieuw gebruiken, zo vaak als je wil. Types Er zijn verschillende types geheugenkaartjes, maar de meest gebruikte zijn van het type CompactFlash en SecureDigital (SD). Beide kaartjes zijn uitgevonden door SanDisk: CompactFlash in 1994 en SD vijf jaar later (samen met Toshiba en Matsushita). Doordat ze beide een groot marktaandeel hebben, zijn ze ook het goedkoopst. Andere, minder voorkomende types zijn: MemoryStick (voor Sony camera’s), MultiMediaCard (MMC), xD en Smartmedia. Snelheid Een belangrijke eigenschap van een geheugenkaart is, naast de opslagcapaciteit, de snelheid van de gegevensoverdracht. Moderne compactcamera’s en vooral de meer professionele spiegelreflexcamera’s kunnen snel na elkaar verschillende foto’s nemen, tot wel 15 foto’s per seconde! Uiteraard is dit maar haalbaar als de geheugenkaart de foto’s snel genoeg kan wegschrijven. Voor de meeste types geheugenkaarten kan je dan ook normale, snelle en heel snelle types kopen. Klassen bij SD kaartjes De minimum snelheid van een SD kaartje wordt bepaald door de klasse, aangeduid met een cijfer (2, 4, 6 of 10) in een letter C. Dat cijfer duidt op het minimum aantal megabyte dat per seconde kan weggeschreven worden. Klasse 10 kaartjes schrijven data weg met een snelheid van minstens 10 MB/s (MB betekent hier 1000 KB of 1 miljoen bytes en niet 1024 kilobyte). Voor landschap- en portretfotografie en video-opnames in hoge definitie heb je met klasse 4 voldoende, voor sportfotografie en video-opnames in ultra hoge definitie (UHD of 4K) is minimum klasse 10 nodig. De andere opgegeven snelheid op het kaartje, bijvoorbeeld 95 MB/s, slaat op de leessnelheid. Geheugenkaart Enkele compactcamera’s hebben een beperkt intern geheugen. De meeste foto’s worden op kleine, handige geheugenkaartjes bewaard. Vooral SD kaartjes zijn zeer populair, maar ook CompactFlash kaartjes zijn nog steeds in gebruik. De oorspronkelijk ontwikkelde SD kaartjes hadden een maximum capaciteit van 1Gb. Met een latere variant werd dit opgetrokken tot 2Gb. Omdat ook dit met de huidige sensorresoluties nogal beperkt is, werd eind 2006 een nieuwe versie van het SD kaartje ontwikkeld: de SDHC (High Capacity) kaart. Dergelijke kaartjes kunnen maximaal 32Gb bevatten. Digitale camera’s van voor 2007 die SD kaartjes gebruiken, zijn niet compatibel met het SDHC formaat. Enkel wanneer je op je camera het SDHC logo ziet, ben je zeker dat je SDHC kaartjes kan gebruiken. In januari 2009 werd de opvolger van SDHC voorgesteld: SDXC (eXtended Capacity) een kaartje met een maximum capaciteit van maar liefst 2Tb (=2048 Gb). De eerste SDXC kaartjes kunnen tot 128 Gb bevatten, later volgden grotere capaciteiten. Die zijn vooral nuttig in systeemcamera’s die videobeelden kunnen maken in (ultra) hoge definitie. SD, SDHC EN SDXC U (Ultra High Speed) De snelste SD-kaartjes gebruiken Ultra High Speed (UHS) technologie. De snelheid wordt dan aangeduid met een hoofdletter U met een cijfer in (1 of 3). U1 komt overeen met de snelheid van een klasse 10 kaartje. U3 is drie keer sneller. Enkel recente camera’s kunnen gebruik maken van deze ultra hoge snelheden. Ondersteunt de camera geen UHS, dan valt het kaartje terug op de lagere snelheid, aangeduid met de klasse (letter C). In het kaartje hierboven bijvoorbeeld zie je de aanduiding U3 en C10. Dat betekent dat op recente camera’s, die UHS ondersteunen, schrijfsnelheden van 30MB/s worden gehaald, maar op oudere camera’s zal dit slechts 10MB/s zijn. CompactFlash Bij CompactFlash kaartjes kan de snelheid opgegeven worden in megabyte per seconde. Dit is de maximale leessnelheid die theoretisch haalbaar is. De schrijfsnelheid is (veel) lager. Op sommige kaartjes kan je ook aanduidingen zoals 266x zien staan. Dit verwijst naar de leessnelheid van een kaartje ten opzichte van de originele cd-rom speler, namelijk 150 kilobyte per seconde. 266x betekent dan 266 keer 150 KB/s of 39900 KB/s, 37 THEMA 2 : De digitale camera