Digitale Fotografie 1 - Basistechnieken

zodat er voldoende licht binnenvalt en je een zeer helder en duidelijk beeld ziet door de zoeker. Pas bij het afdrukken wordt de gekozen diafragmawaarde ingesteld. Door de zoeker zie je dus steeds een kleine scherptediepte. Om de scherptediepte van de te nemen foto te kunnen beoordelen, zijn sommige spiegelreflexcamera’s voorzien van een scherptedieptecontroleknop, een klein knopje vooraan op de camera, in de buurt van de objectiefvatting. Wanneer dit ingedrukt wordt, dan wordt de lensopening verkleind, overeenkomstig de gekozen diafragmawaarde. Jammer genoeg heb je daar eigenlijk weinig aan: door de kleinere lensopening wordt het beeld snel te donker om de scherptediepte goed te kunnen beoordelen. Enkel in zeer gunstige lichtomstandigheden is die knop bruikbaar. Het is dan ook veel eenvoudiger om gewoon een foto te nemen en de opname te analyseren op het lcd-schermpje. < Op objectieven met een vaste brandpuntsafstand en heel sporadisch op zoomobjectieven kan je een scherptediepteschaal aantreffen, in een venstertje of los genoteerd op het objectief zelf. In onderstaand zoomobjectief zien we scherptediepteschalen voor de kleinste (W, 17 mm) en grootste (T, 35 mm) brandpuntsafstand: Er werd scherpgesteld op exact 1 meter afstand. We zien dat de scherptediepte in breedhoek (W, 17 mm) bij f5.6 gaat van ±0,7 m tot ±2 m. Bij f11 is de scherptediepte veel groter, namelijk van ±0,55 m tot oneindig. De gewenste scherptediepte kan je dus regelen met de diafragmawaarden. Verder zie je dat de scherptediepte bij 35 mm (T) veel kleiner is dan bij 17 mm: op f16 loopt de scherptediepte van iets minder dan 0,8 m tot ongeveer 1,5 m. SCHERPTEDIEPTESCHAAL Deze reeks foto’s werd met een standaardobjectief (50 mm) en met dezelfde diafragmawaarde (f2.2) gemaakt. De afstand tot het model is in elke foto anders. Hoe dichter bij het model, hoe kleiner de scherptediepte wordt. Boven : In deze opname van veraf is de voor- en achtergrond nog behoorlijk scherp. Midden : Op een afstand van enkele meters is de scherptediepte kleiner geworden, maar de bomen zijn nog herkenbaar. Onder : De fotograaf zit hier zeer dicht bij het model. De scherptediepte is nu zo klein dat de achtergrond nauwelijks herkenbaar is. Bovendien staat het model niet volledig scherp op de foto: de achterste schouder is al zeer onscherp. 189 THEMA 12 : Scherpte